Θεατρική Παράσταση ‘Γιοι και Κόρες’ του Γιάννη Καλαβριανού
Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου - Θέατρο Τεχνόπολις
Υπάρχει η ιστορία που γράφουν τα βιβλία αλλά υπάρχει και η άλλη, η αληθινή, που απαρτίζεται από μικρότερες προσωπικές ιστορίες.
Οι ηθοποιοί της ομάδας Sforaris πήραν συνέντευξη από παππούδες και γιαγιάδες ζητώντας να μοιραστούν μαζί τους τις σημαντικότερες μνήμες της ζωής τους, προτού γίνουν «γιαγιάδες» και «παππούδες», όταν ήταν και αυτοί νέοι και αναζητούσαν την ευτυχία, έμπλεκαν σε περιπέτειες και ερωτεύονταν για πρώτη φορά. Πιάνοντας την ιστορία της χώρας από τον μεσοπόλεμο έως και τους Ολυμπιακούς του 2004, ζωντανεύουν με φροντίδα τους καθημερινούς αυτούς ήρωες-αφηγητές και τα δραματικά πρόσωπα των ζωών τους.
Από τις 80+ ιστορίες που συνέλεξαν έγινε μια επιλογή αυτών που ανταποκρίνονταν πιο στενά στα ιστορικά γεγονότα και κρίθηκαν πιο αξιόπιστες. Κάθε μια εξιστόριση περιέχει μικρές πρωτότυπες δραματουργικές πινελιές και ξεχωριστές συναισθηματικές λεπτομέρειες. Αναπόφευκτα όμως από ένα σημείο και μετά η κοινή αφηγηματική δομή τους και η στεγνή γραμμική αλληλουχία των ιστοριών αρχίζει να κουράζει. Η συνειδητοποίηση των κοινών θεματικών από κάθε εποχή και της διαχρονικότητας των εμπειριών μπορούσε να είχε επιτευχθεί και με μια πιο αυστηρή επιλογή ιστορίων, με σύντμηση ή ένωση αυτών με επαναλαμβανόμενα μοτίβα.
Μέσα στον καταιγισμό πληροφοριών και συναισθημάτων ξεχώρισαν (ευτυχώς) πολλές μοναδικές εικόνες. Από την αρχή, ήδη, η γνώριμη ανάμνηση της γυναίκας που πλένει την αυλή με το λάστιχο και μας παρασέρνει ακούσια στην ροή της ιστορίας. Η χρήση πάλι του νερού προσπαθώντας να πνίξει ένα τραγούδι απόγνωσης σαν κραυγή. Τα παραδοσιακά τραγούδια (εμποτισμένα με πρωτόγνωρο συναίσθημα και λησμονιά από τον παραπλανητικά νεαρό Κωνσταντίνο Ντέλλα) σαν σπαραξικάρδιο σάουντρακ ενός απρόσμενα Ταραντινικού δράματος, αλλά και σε όλη τη διάρκεια του έργου σαν το κυριότερο συνδετικό στοιχείο μεταξύ των ιστοριών. Η τσαουσιά της πάντα βροντερής παρουσίας της Μαρίας Κοσκινά πάντα και παντού. Η εορταστική και χαρούμενη έκρηξη κονφεττί, σαπουνάδας και κομιξικών στοιχειών στο σμίξιμο δυο ερωτευμένων ψυχών. Πολλές πολλές ιδέες, έξυπνες, πρωτότυπες, που όμως όλες μαζί βαραίνουν την παράσταση και αφαιρούν την προσοχή από την συγκεκριμένη άποψη και δήλωση ταυτότητας της ομάδας.
Επιμέρους στοιχεία, όπως η χρήση φωτογραφιών των αληθινών πρωταγωνιστών, κινηματογραφικών ντοκουμέντων και κυρίως η τελική αποκάλυψη του (σχετικά πρόχειρα μονταρισμένου δυστυχώς) βιντεοσκοπημένου συνεντευξιακού αρχείου δημιουργούν μια πιο έντονη σύνδεση με τους «χαρακτήρες» – μια υπενθύμιση πως αυτές οι ιστορίες, όσο απίθανες οι ρομαντικοποιημένες και αν φαίνονται, συνέβησαν κάποτε σε κάποιον, και τον στιγμάτισαν μέχρι σήμερα. Η προβολή όμως στέκει παράταιρη σκηνικά, μη ενσωματωμένη στο σύνολο, πιάνοντας μια μικρή ασύμμετρη γωνία του σκηνικού, σαν μια φευγαλέα σκέψη της τελευταίας στιγμής.
Μέσα από αυτό το πείραμα, η ιστορία ξεφεύγει από κάτι μια αποσυνδεδεμένη και αποστειρωμένη καταγραφή γεγονότων. Γνωρίζοντας τους πρωταγωνιστές αυτούς που μοιράζονται μαζί μας την υποκειμενική τους ματιά της εθνικής ιστορίας, οι υπέρμετρες απίστευτες τραγωδίες του παρελθόντος γίνονται πιο αληθινές και κατανοητές. Μετουσιώνονται σε μαθήματα ζωής από αυτούς που ήρθαν πριν και έμαθαν μόνοι τους με τον δυσκολότερο τρόπο.
Η μνήμη των γεγονότων, χωρίς τον συναπολογισμό της ανθρώπινης προσωπικής προοπτικής, είναι άχρηστη, κενή διαθήκη. Οι ιστορίες που έχουν να διηγηθούν αυτοί οι άνθρωποι είναι η αληθινή περιουσία τους. Η παράσταση αυτή είναι το κληροδότημα τους στις επόμενες γενιές. Μαζί και η γνώση πως, ότι κακό και να συμβεί, οι μεγαλύτερες ιστορικές ή προσωπικές καταστροφές, η ζωή συνεχίζεται… και εδώ είμαι και εδώ είσαι να στα διηγούμαι.