«Φοβάμαι, ταυρομάχε», του Pedro Lemebel, σε μετάφραση του Κώστα Αθανασίου
Θεατρική προσαρμογή και σκηνοθεσία, Άννα Βαγενά
Από 13 Οκτωβρίου 2023, για 2η χρονιά!
Το «Φοβάμαι, ταυρομάχε» περιγράφει τη σχέση ανάμεσα σ’ έναν μεσήλικα ομοφυλόφιλο, την «Τρελή» και έναν νεαρό φοιτητή, μέλος επαναστατικής οργάνωσης, επί δικτατορίας Πινοσέτ. Τους δύο αυτούς «αταίριαστους» χαρακτήρες φέρνει κοντά η δολοφονική απόπειρα εναντίον του Πινοσέτ το 1986. Κάτω από τον συνεχή φόβο της σύλληψής τους, θα δεθούν συναισθηματικά και ο ένας θα αλλάξει τη ζωή του άλλου.
Την ίδια στιγμή παρακολουθούμε και ένα ακόμη ζευγάρι, το οποίο εκφράζει έναν τελείως διαφορετικό κόσμο, τον Πινοσέτ και τη γυναίκα του.
Ένας ύμνος στον άνθρωπο και τους αγώνες για ελευθερία
Στην παράσταση υπάρχουν ντοκουμέντα και ηχητικό υλικό από την περίοδο της δικτατορίας του Πινοσέτ. Άλλωστε ο Lemebel είχε δική του εκπομπή στο ραδιόφωνο Radio Tierra, μέσω του οποίου απευθυνόταν «στους ανθρώπους που δεν αγόραζαν βιβλία, γιατί δεν είχαν χρήματα να τα αγοράσουν ή γιατί δεν ήξεραν καν ανάγνωση».
Το «Φοβάμαι, ταυρομάχε» είναι ένα βαθιά πολιτικό κείμενο, που μέσα από την αποδόμηση του δικτατορικού καθεστώτος, αποδομεί και κάθε μορφή απολυταρχικής εξουσίας. Ένα μανιφέστο για την ανατρεπτική δύναμη της αγάπης και της τρυφερότητας, ενάντια στην καταστολή των αυταρχικών καθεστώτων σε οτιδήποτε «διαφορετικό».
Η Άννα Βαγενά λέει για την παράσταση
«Η ανταπόκριση του κοινού στις περσινές μας παραστάσεις, η μεγάλη προσέλευσή του, αλλά και η συναισθηματική συμμετοχή του σε αυτές, με συγκίνησαν βαθύτατα και μου έδωσαν μεγάλη χαρά. Αγάπησα και αγαπώ πολύ το κείμενο του Λεμεμπέλ, γιατί είναι βαθιά ανθρώπινο και συγχρόνως πολιτικό. Έτσι είμαστε πολύ χαρούμενοι, οι συνεργάτες μου κι εγώ, που θα συναντηθούμε μαζί σας για δεύτερη χρονιά, στο θέατρό μας, το “Μεταξουργείο”, με το “Φοβάμαι, ταυρομάχε”. Στη δύσκολη εποχή που ζούμε, το θέατρο παραμένει το καταφύγιο της ψυχής για όλους μας.»
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Pedro Lemebel γεννήθηκε στο Σαντιάγο στις αρχές του 1950 και πέθανε το 2015. Τον έχουν αποκαλέσει «φαινόμενο της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας» και θεμελιωτή της ακτιβιστικής performance. Το «Φοβάμαι, ταυρομάχε» έχει μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες και έχει μεταφερθεί στο θέατρο και τον κινηματογράφο.
Κατάλληλο άνω των 16 ετών
Η παράσταση «Φοβάμαι, ταυρομάχε», ανέβηκε με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΓΡΑΦΤΗΚΑΝ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΦΟΒΑΜΑΙ, ΤΑΥΡΟΜΑΧΕ»
«…ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΓΕΜΑΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ….
…Η Άννα Βαγενά κατάλαβε πως πίσω από το «queer» κείμενο του Λεμεμπέλ κρύβεται μια ευθεία, καθαρή και αληθινά λαϊκή γραφή ενός μεγάλου συγγραφέα για το ποιο είναι στ’ αλήθεια το δίκιο και ποιο το άδικο για τον άνθρωπο...
…Ο ήχος του ανθρώπου που ζει πίσω από τη διήγηση και θέλει να αποκτήσει πάλι φωνή και σώμα στο θαύμα του θεάτρου είναι που οδήγησε και την Άννα Βαγενά να διασκευάσει πρώτα, να σκηνοθετήσει έπειτα, να επιμεληθεί, τέλος, την όψη (σκηνικά και κοστούμια) του «Φοβάμαι, Ταυρομάχε» του Λεμεμπέλ…
…Μπορεί να βρίσκεται χιλιάδες μίλια μακριά η Χιλή, αλλά η «Τρελή από απέναντι» του Σαντιάγο μοιάζει πολύ κοντινή μας. Αυτό ίσως ένιωσε και η ίδια η Βαγενά και ίσως αυτό είναι που μετέδωσε στο θέατρό της. Η σοφία της «Τρελής» θυμίζει, αν δεν εφάπτεται κιόλας, το βίωμα πολλών «δικών μας» γυναικείων φωνών του μαρτυρίου, της προσφυγιάς και της εγκατάλειψης. Που ανταποδίδουν το έξω μίσος με τη μέσα αγάπη, την εγκαρτέρηση και το μεγαλείο…
….Η εντελώς «θεατρική», σχεδόν μπρεχτική προσέγγιση του Νίκου Αρβανίτη φανερώνει ότι αυτό που απαιτείται δεν είναι να διακρίνουμε την «Τρελή» με βάση την ιδιαιτερότητά της, αλλά να υπερβούμε το προφανές για να αντιληφθούμε ότι οι λόγοι της συγκίνησης αγκαλιάζουν πολύ περισσότερους. Ο Νίκος Αρβανίτης διδάσκει μια ερμηνεία ουσίας...
…Είναι μια παράσταση γεμάτη με τον Άνθρωπο. Τον μικρό και αόρατο από τους δυνατούς, τον παντοδύναμο όταν ανοίγει την καρδιά του.»
Γρηγόρης Ιωαννίδης, Εφημερίδα Συντακτών, 10/4/23
-----
«Ένα εντυπωσιακό σκηνοθετικό επίτευγμα από την έμπειρη κυρία Βαγενά. «Φοβάμαι, ταυρομάχε». Υπέροχα παιγμένο, τολμηρό, απολύτως σαγηνευτικό.»
Ειρήνη Αϊβαλιώτου, www.catisart.gr, 11/4/23
-----
«Το μυθιστόρημα του Pedro Lemebel είναι ένα δυνατό, ανατρεπτικό κείμενο με πολλές ιδέες και ενδιαφέρουσα πλοκή και η κυρία Άννα Βαγενά κατάφερε να το μετατρέψει σε θεατρικό έργο, κρατώντας την ουσία του, τις ιδέες του και το περιεχόμενό του ακέραια…
…Ο Νίκος Αρβανίτης, στον ρόλο της Τρελής, δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας υποδυόμενος έναν άντρα που τα έχει βρει με τον εαυτό του, δεν κρύβει την ομοφυλοφιλία του κι επιπλέον δεν διστάζει να φορέσει τακούνια και κομψά ψάθινα καπέλα στην καθημερινότητά του δημιουργώντας ένα αλμοδοβαρικό σύνολο αλλά με αρχαιοελληνική τραγικότητα στον πυρήνα…
…Ο Σταμάτης Μπάκνης υποδύεται σωστά και με καλή ερμηνευτική παρουσία τον Κάρλος και μας συστήνει έναν χαρακτήρα διχασμένο ανάμεσα στο «πρέπει» και στο «θέλω», ανάμεσα στη σκληρή πραγματικότητα της δικτατορίας και στο ήρεμο, ξένοιαστο καταφύγιο της αγάπης…
…Η Έλενα Μεντζέλου, ως συναγωνίστρια του Κάρλος, καταφέρνει να ενταχθεί στις σκηνές του πρωταγωνιστικού ντουέτου με τέτοιο τρόπο που να συμβάλει ουσιαστικά στο σκληρό τέλος που έρχεται δίπλα στη θάλασσα…
…Ο Ανδρέας Κωνσταντινίδης υποδύεται με αρτιότητα τον Πινοσέτ και δημιουργεί αξέχαστες κωμικές στιγμές με την ερμηνεία του, με τις ατάκες του και με την όλη συμπεριφορά του…»
Πάνος Τουρλής, www.koukidaki.gr, Μάρτιος 2023
-----
«….Η Άννα Βαγενά κρατά την ουσία του μυθιστορήματος και τη μεταφέρει έντεχνα στη θεατρική σκηνή. Η διασκευή έχει γίνει με αγάπη και δέουσα φροντίδα, διαθέτει ροή και νοηματική αλληλουχία, γεγονός που ισχυροποιεί το όλο εγχείρημα…
… Οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα προσδίδουν ατμοσφαιρική χροιά με ισόποσες δόσεις μυστηρίου και δράσης στο θεατρικό γίγνεσθαι…
… Ο Γιάννης Καραγιάννης επιλέγει εντυπωσιακά και αισθαντικά μπολέρο για να ντύσει με τον απαιτούμενο λυρισμό την ιδιοσυγκρασία της συγγραφικής πένας του Πέδρο Λεμεμπέλ και να μας ταξιδέψει στη Λατινική Αμερική του πάθους και της δίψας για καινοτομία…
… Ο Νίκος Αρβανίτης κέρδισε το στοίχημα με το ρόλο της Τρελής από Απέναντι. Μεταμορφώθηκε τόσο σωματικά όσο και κινησιολογικά, σε γυναικεία φιγούρα που λατρεύει ν’ αντιμετωπίζει τη ζωή με το δικό της ιδιαίτερο σκεπτικό…
… Ο Σταμάτης Μπάκνης ερμηνεύει έναν Κάρλος πιο σταθερό, πιο σκεπτόμενο που κινείται αενάως στο χρόνο, που δεν μπαίνει σε καλούπια, που είναι ασυνείδητα ασυμβίβαστος…
… Ο Ανδρέας Κωνσταντινίδης ενσαρκώνει τη φιγούρα του στρατηγού Πινοσέτ, αποδίδοντάς της χαρακτηριστικά ζωντανής καρικατούρας. Διατηρεί το κωμικά τραγελαφικό ύφος που αρμόζει σ’ ένα άτομο άνανδρο- ανδρείκελο χωρίς να ξεπερνά το όριο της υπερβολής…
… Το «Φοβάμαι Ταυρομάχε», ένα μανιφέστο σεβασμού απέναντι στον άνθρωπο ως οντότητα με επιθυμίες και με έκδηλη την επίκληση για ισότητα, αποζητά ενεργούς ακροατές και όχι παθητικούς δέκτες. Επιζητά την αναμέτρηση με το ρίσκο και αποφεύγει σθεναρά τον εφησυχασμό. Ορθώνει σταθερά το ανάστημα προβάλλοντας υπερήφανη ανθρωπιά.
Στοχεύει στον πατριωτισμό της καρδιάς και της ψυχής. Αυτή είναι η αιώνια νεότητα και μ’ αυτήν, θα νικήσουμε.»
Ελένη Αναγνωστοπούλου, www.fractalart.gr, 28/3/23