της Ζυράννα Ζατέλη
Από την ομάδα Elephas tiliensis
Μετά τη μεγάλη επιτυχία η Περσινή αρραβωνιαστικιά, το πρώτο διήγημα του πρώτου βιβλίου της πολύ σημαντικής πεζογράφου Ζυράννας Ζατέλη, μεταφέρεται στην Κεντρική Σκηνή του Θέατρου του Νέου Κόσμου για οκτώ μόνο παραστάσεις από 04 έως 26 Μαίου 2015 κάθε Δευτέρα και Τρίτη από την ομάδα Elephas tiliensis με τις Ανθή Ευστρατιάδου, Σύρμω Κεκέ, Τατιάνα Άννα Πίττα σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινας Αναστάσογλου
Ένα κορίτσι αρραβωνιάζεται τον Μάρκο το βράδυ της Πρωτοχρονιάς του 1961. Γυναίκα πια, ανοίγει τα φύλλα της μνήμης της και αναβιώνει το γεγονός που επικυρώνει την είσοδό της στην περίοδο που η ίδια αποκαλεί «πρώτη μοναξιά της ζωής της». Ο πρώτος έρωτας για το παιδί θα γίνει ένας παλιός πόνος για τον ενήλικα.
Η γραφή της Ζατέλη μας συνδέει με την παράδοση απαλλάσσοντάς την από το φολκλόρ και φανερώνει ένα ποιητικό παραμύθι που μιλά με τρόπο υπαινικτικό, αλλά και ωμό, για τη γυναικεία σεξουαλικότητα, τις μύχιες σκέψεις, τις κρυφές επιθυμίες, τον φόβο και την έλξη του θανάτου, τη σύνδεση της καθημερινής πραγματικότητας με το μεταφυσικό, τη φαντασία και τη μαγεία.
Η περσινή αρραβωνιαστικιά με κίνητρο την ασίγαστη περιέργεια εισδύει ήσυχα και ουσιαστικά στον διαφορετικό και υπέροχο κόσμο του άλλου, επινοεί μια καινούρια γλώσσα μυστική και ακατανόητη, μένει ακίνητη για ώρες μπροστά στον αρραβωνιαστικό της προκειμένου να «ξαλαφρώσει από το βάρος και την αοριστία ενός κόσμου γεμάτου αντιθέσεις που την περιτριγιρίζει, τη φοβίζει και δεν την αφήνει να ησυχάσει». Μια ιστορία που βουτάει στο καζάνι της πρώτης αφύπνισης και σοκάρει μέσα από την απλότητα και το χιούμορ της, αποκαλύπτοντας τους μυστικούς και θαυμάσιους μηχανισμούς της ανθρώπινης ψυχής. Η «Περσινή αρραβωνιαστικιά» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη Η ομάδα Elephas tiliensis έχει επιλεγεί να συμμετέχει στο “Φεστιβάλ Εταιρικών Θιάσων” που οργανώνει ο ΟΕΘ (Οργανισμός Εταιρικών Θιάσων) και το ΣΕΗ (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών)
Σκηνοθετικό Σημείωμα
Η παιδική ηλικία είναι το μέρος εκείνο όπου βιώθηκαν τα πρώτα συναισθήματα, ατόφια, σαρωτικά και επικίνδυνα. Οι άνθρωποι είμαστε «προικισμένοι» από τη φύση να προσαρμοζόμαστε ακόμα και σε συνθήκες ανείπωτης σκληρότητας, προκειμένου να επιβιώσουμε. «Η ψυχή μας, όμως, θυμάται ό,τι ως ενσυνείδητα όντα χάσαμε ή ξεχάσαμε»*. Αυτή τη λανθάνουσα μνήμη που διατρέχει ακέραια την παιδική ηλικία και βιώνεται λαθραία και ασυνείδητα από τον ενήλικα αναζητάμε στην εργασία μας.
Ακολουθώντας τον ονειρικό λόγο της Ζυράννας Ζατέλη προσεγγίσαμε τη σκηνική συνθήκη των τριών ερμηνευτών. Τρεις γυναίκες. «Σαν μια φιγούρα πολλαπλασιασμένη σε τρεις. Όποιος τις κοιτάει για πρώτη φορά αμφιβάλλει αν τις βλέπει στην πραγματικότητα και όχι σε κάποιο όνειρο ή τέχνασμα και αυτό τις διασκεδάζει αφάνταστα.»**
Μπορεί να διακρίνει κανείς πολλές παραλλαγές του εαυτού του, ανατρέχοντας στο παρελθόν. Σαφώς το παιδί που υπήρξαμε είναι η πιο απομακρυσμένη φιγούρα μας. Στη φανταστική εικόνα του παιδιού που έχουμε μπροστά μας αναγνωρίζουμε ενστικτωδώς τον εαυτό μας. Έχουμε ενιαία αντίληψη για αυτόν τον άνθρωπο που, παρόλα αυτά, μεγάλωσε, άλλαξε, διαφοροποιήθηκε και ενηλικιώθηκε. Το παιδί που υπήρξαμε κάποτε έζησε στο ακέραιο τα πιο συγκλονιστικά συναισθήματα και ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τον πόνο που θα γίνει αναπόφευκτα για τον ενήλικα ένας «παλιός» πόνος. Στην παράσταση αναζητάμε τα νήματα της σκέψης και των συνειρμών που μας οδηγούν στο πεδίο του «παλιού πόνου» και τους μηχανισμούς που μας απομακρύνουν από αυτό, προκειμένου να συνεχίσουμε να ζούμε, ή αλλιώς να επιβιώσουμε. Μένοντας μακριά καταφέρνουμε να αφαιρέσουμε το βάρος από το γεγονός που δεν αντέχουμε πια και δεν αντιστοιχεί στον τωρινό μας εαυτό, επιστρατεύουμε το χιούμορ ή το χάνουμε εντελώς. Αυτή η αναζήτηση φέρνει στην επιφάνεια βαθιές και ξεχασμένες αισθήσεις, ακατανόητες χειρονομίες και αλλόκοτα όνειρα συνθέτοντας την φιγούρα του αθώου, ευφάνταστου και γενναίου ανθρώπου που υπήρξαμε κάποτε. Η περσινή αρραβωνιαστικια αφουγκράζεται το κάθε νεύρο αυτής της διαδρομής χώνοντας μαλακά τα δάχτυλά της στον ανεξιχνίαστο και μυστηριωδώς φιλόξενο κόσμο του εαυτού μας.
*Από την «Ηδονή στον κρόταφο».
**Από το διήγημα «Για μια ιστορία που δεν συνέβη».
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Ζυράννα Ζατέλη
Η Ζυράννα Ζατέλη γεννήθηκε το 1951 στον Σοχό Θεσσαλονίκης. Σπούδασε θέατρο στην Αθήνα, μα δεν ασχολείται παρά με το γράψιμο. Η «Περσινή αρραβωνιαστικιά» είναι το πρώτο της βιβλίο με διηγήματα (1984). Ακολούθησε το «Στην ερημιά με χάρι» (1986), επίσης με διηγήματα. Το 1993 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Και με το φως του λύκου επανέρχονται» (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1994), ενώ το 2001 εκδόθηκε το μυθιστόρημά της «Ο θάνατος ήρθε τελευταίος», πρώτο μέρος της τριλογίας «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους» (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2002). Το 2005 εκδόθηκε από τον Ιανό η νουβέλα της «Ο δικός της αέρας» και το 2006 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη το αφήγημα «Οι μαγικές βέργες του αδελφού μου». Το 2009 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Το πάθος χιλιάδες φορές», δεύτερο μέρος της τριλογίας «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους». Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Τον επόμενο χρόνο εκδόθηκε το βιβλίο της «Ηδονή στον κρόταφο». Βιβλία της μεταφράστηκαν και κυκλοφορούν στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Σερβία και τη Λιθουανία.
Λίγα λόγια για την ομάδα Elephas Tiliensis
Elephas tiliensis - …o νάνος ελέφαντας της Τήλου. Aπομονωμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα σε περιορισμένο χώρο, oι ελέφαντες της Τήλου αναγκάστηκαν να συρρικνωθούν, προκειμένου να επιβιώσουν.
Η ομάδα ιδρύθηκε το 2013. Πρώτη της εργασία ήταν η “Περσινή Αρραβωνιαστικιά” της Ζυράννας Ζατέλη. Παρουσιάστηκε την περίοδο 2013/14 στο Θέατρο του Νεόυ Κόσμου, στη Θεσσαλονίκη (Θεατρικές Συναντήσεις), στα Ιωάννινα (Β’ Θεατρική Άνοιξη), στην Πάτρα και στο Ναύπλιο. Την περίοδο 2014/15 η ομάδα συνεργάστηκε με το Θέατρο Τέχνης και παρουσίασε στο Υπόγειο μια παράσταση εμπνευσμένη από το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Λόρενς Ντάρρελ “Αλεξάνδρεια -Υπάρχουν αλήθεια και ψεύδος άραγε;-“.