Το έργο

Tην επόμενη του Εμφυλίου στη Θήβα, οι μέχρι χθες προστάτες της πόλης γιορτάζουν τη νίκη τους, προσπαθώντας να σβήσουν από τη μνήμη τους τις μέρες της ανασφάλειας και της δυστυχίας. Ο νέος ηγεμόνας, ο Κρέοντας, συμμετέχει στη γιορτή με στόχο να εδραιώσει την εξουσία του, εκφοβίζοντας τους συμπολίτες του με απειλές. ''Γιορτάζει'' και η νεαρή Αντιγόνη· μια γιορτή ανυπακοής, που την φωτίζει ο ενθουσιασμός της αντίστασης στον πολιτικό πραγματισμό της τυραννίας. 

Σημείωμα σκηνοθέτη

Κλαίγοντας ερχόμαστε στον κόσμο∙ στο τέλος μάς συνοδεύουνε δάκρυα και στεναγμοί.

Αλλά, τι συμβαίνει μεταξύ αρχής και τέλους –τι είναι η ίδια η ζωή;

Λίγο πριν το φινάλε της Αντιγόνης, εμφανίζεται ο Άγγελος και εξιστορεί τη συμφορά του τυράννου της Θήβας Κρέοντα, που μόλις έγινε μάρτυρας της αυτοκτονίας του αγαπημένου γιου του. Κρυμμένος πίσω από προσωπείο του Άγγελου, ο Σοφοκλής μάς λέει:

Δεν ζει ο άνθρωπος όταν χάσει όσα του δίνουν χαρά.

Πεθαίνει κάθε μέρα την ζωή του.

Συσσώρευσε όσα πλούτη θες,

απόκτησε όση εξουσία φιλοδοξείς...

Χαρά· έχεις χαρά;

Τα υπόλοιπα δεν είναι ούτε καπνού σκιά.

(Μτφρ. Γιώργος Μπλάνας)

Αυτά τα λόγια ακούγονται υπερβολικά υγιή, ακόμα και προκλητικά, στο πλαίσιο της σύγχρονης κουλτούρας του φόβου που, αργά αλλά λυσσαλέα, μας μετατρέπει σε άθλια, αέναα πεινασμένα παράσιτα στο σώμα της όμορφης Γης μας.

Η τραγωδία της Αντιγόνης και του Κρέοντα μας έδωσε την ανεκτίμητη δυνατότητα να ξανασκεφτούμε και να αναζητήσουμε τα φαινόμενα της…χαράς. Ναι, προπάντων τη χαρά, ως βάση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Cezaris Graužinis